Lipiec 1944 r. w kalendarium działań 27 WDP AK.

**Szczegóły**: **KRESOWY SERWIS INFORMACYJNY**; **Kategoria: Kartki z kalendarza 27WDP AK**; **Opublikowano: **13 **lipiec** 2014****; **Odsłony: 7957**

8 lipca - do dywizji przybyła z Podlasia 30-osobowa grupa z rtm. Józefem Ostoją-Gajewskim ?Tomkiem?, który podjął się organizacji szwadronu kawalerii. Do dywizji dołączyły również liczne mniejsze grupy i pojedynczy żołnierze. Stan osobowy w krótkim stosunkowo czasie wzrósł do 3260 ludzi. Dowódcą dywizji - p.o. mjr Tadeusz Sztumberk-Rychter. Pobyt 27 WDP AK w rejonie lasów parczewskich wykorzystano przede wszystkim na odpoczynek i uporządkowanie oddziałów. W czasie kiedy oddziały 27 WDP AK, stanowiące jej trzon, po wyczerpującym rajdzie przez błota i lasy Polesia przeszły na Lubelszczyznę, żołnierze oddziałów, które nie wyszły z dywizją z okrążenia z lasów mosurskich, przeżywali ciężkie chwile. W wyniku prowadzonych obław wielu z nich wpadło w ręce niemieckie i zginęło, niektórzy dostali się do niewoli. Część żołnierzy przeszła na wschód za Turię i została wcielona do 1 armii Wojska Polskiego. Liczne grupy żołnierzy, pochodzących z różnych oddziałów, wytrwały w okrążeniu i po beznadziejnej wydawałoby się tułaczce w lasach mosurskich i stęzarzyckich przeszły za Bug. Trasa przerzutowa między Horodłem i Dubienką prowadziła do rejonu Zamościa, gdzie znaleźli pomoc i opiekę ze strony organizacji konspiracyjnych. Przy pomocy konspiracji działającej we Włodzimierzu Wołyńskim żołnierzy dywizji kierowano także do Zamościa przez Hrubieszów. Inna trasa przerzutowa prowadziła z Jagodzina przez Luboml na Dorohusk do Chełma Lubelskiego. Pomoc żołnierzom 27 WDP AK przybywającym z Wołynia organizowała grupa por. Mikołaja Bałysza ?Zagłoby? w Chełmie.

15 lipca - Niemcy rozpoczęli wielką akcję pacyfikacyjną p.k. ?Wirbelsturm? (?cyklon?) przeciw oddziałom partyzanckim zgrupowanym w rejonie lasów parczewskich. W akcji uczestniczyły jednostki zmotoryzowane i konne liczące w sumie około 9 tysięcy ludzi.

16 lipca - do sztabu dywizji zaczęły napływać alarmujące meldunki o zbliżaniu się wojsk niemieckich. W tym czasie do sztabu dywizji przybył płk Jan Kotowicz ?Twardy?, który 11 lipca 1944 r. otrzymał z rąk Komendanta AK gen. Bora-Komorowskiego nominację na dowódcę27 WDP AK. Nie zdążył jeszcze przejąć dowodzenia i oddał inicjatywę mjr. Janowi Szatowskiemu ?Kowalowi?, który wydał rozkaz aby oddziały dywizji opuściły swoje dotychczasowe rejony i skoncentrowały się na południowym skraju lasów parczewskich w rejonie Jedlanki Starej, wzdłuż leśnego traktu prowadzącego w kierunku Parczewa.

18 lipca ? Było to trzecie okrążenie, zdecydowano przebijać się w kierunku zachodnim między stacją kolejową Gródek a wsią Brzeźnica Książęca. Niemcy rozmieścili na noc na torze gniazda broni maszynowej, a ponadto linię kolejową Lubartów, Parczew, Łuków patrolował pociąg pancerny. W tej sytuacji walki nie można było uniknąć. Wywiązał się zacięty bój, w którym obie strony metodycznie zwalczały się ogniem swojej broni. Po trwającej około pół godziny walce, droga była wolna. I/45 pp, I/50 pp i III/50 pp przeszły przez tory kolejowe i zatrzymały się w rejonie wsi Nadzieja, oczekując na pozostałą część kolumny. Płk ?Twardy? po naradzie z dowódcami I/43 pp i II/50 pp postanowił skierować pozostałą część kolumny na lewo w kierunku Lubartowa, aby ominąć rejon toczącego się boju. Między Brzeźnicą Bychawską i miejscowością Tarło bataliony: I/43 pp i II/50 pp, ze sztabem dywizji, kompanią łączności i ocalałą częścią taborów przeszły bez walki tory kolejowe i skierowały się wzdłuż rz. Wieprz na północ, do wyznaczonego rejonu ześrodkowania oddziałów 27 WDP AK - Zawada, Bełcząc koło Czemierniki. W tym czasie mjr ?Kowal? z trzema czołowymi batalionami podjął dalszy marsz w kierunku północno-zachodnim do rejonu Czemiernik. Podczas przekraczania szosy Parczew - Lubartów w okolicy Juliopola doszło do potyczki z Niemcami, ci nie wytrzymali natarcia batalionu i wycofali się w kierunku Lubartowa. Po przekroczeniu szosy kolumna weszła do kompleksu leśnego, duktami leśnymi dotarła do szosy Czemierniki - Lubartów i osiągnęła południowy skraj lasów czemiernickich w rejonie kolonii Dębica. Tu nastąpiło spotkanie z drugą częścią kolumny.

19 lipca - odpoczywały w kompleksie leśnym w rejonie miejscowości Zawada. Po zapadnięciu zmroku oddziały ruszyły w kierunku przeprawy na rz. Wieprz i maszerując przez kolonię Dębica, Żurawieniec przekroczyły rzekę, minęły Serock, jezioro Kunów, Firlej i osiągnęły lasy lubartowskie w rejonie leśniczówki Budy. Dowództwo 27 WDP AK oczekiwało na zadania w akcji ?Burza? na Lubelszczyźnie. 22 lipca -. do sztabu przybył mjr Tadeusz Sztumberk-Rychter ?Żegota?, który wracając z Warszawy przez Lublin, przywiózł nowe zadania dla dywizji. 27 WDP AK miała opanować Lubartów i jego okolice. Opanowanie Lubartowa powierzono III/50 pp, a Kocka - I/43 pp. III/50 pp dotarł do Lubartowa około godz. 17.00. Okazało się, że już o godz. 13.00 miejscowe oddziały AK rozpoczęły akcję przeciwko Niemcom i opanowały koszary oraz inne obiekty niemieckie. Tymczasem od strony Parczewa nadjechał pociąg niemiecki z 30 wagonami sprzętu zmotoryzowanego. Przybyły batalion zorganizował zasadzkę, i gdy pociąg zbliżał się do skrzyżowania torów kolejowych z szosą, ostrzelał go gęstym ogniem. Niemcy odpowiedzieli także ogniem i zaczęli wyładowywać z wagonów samochody. Zdecydowane natarcie na pociąg rozbiło oddział niemiecki liczący około 70 ludzi, wzięto jeńców. Kilkoma samochodami ciężarowymi część oddziału niemieckiego odjechała w kierunku Kocka. Po opanowaniu Lubartowa, Kamionki, Kocka i Firleja, oddziały 27 WDP AK zablokowały ze wschodu, północy i południa główne kierunki ruchu wojsk niemieckich. W nocy 22 lipca II/50 pp otrzymał zadanie opanowania i obsadzenia Michowa. Miejscowość została zajęta bez walki, Niemców już nie było.

23 lipca - dowódca dywizji powołał Komendanturę Wojskową w Lubartowie. 23 lipca do obszaru wyzwolonego przez 27 WDP AK weszły oddziały 29 gwardyjskiego Korpusu Piechoty armii sowieckiej, wchodzącego w skład 8 gwardyjskiej armii, działającej w składzie 1 Frontu Białoruskiego. W tym dniu do Lubartowa przybył także ppłk Grzegorz Korczyński ?Grzegorz? komendant II Obwodu AL. i zażądał opuszczenia Lubartowa przez oddziały 27 WDP AK. Nie chcąc dopuścić do walk bratobójczych lub interwencji zbrojnej wojsk sowieckich, dowódcy III/50 pp wydał rozkaz opuszczenia Lubartowa i przejścia do Kamionki.

24 lipca - w sztabie dywizji planowano zadania dla oddziałów na najbliższe dni. Ponieważ dywizja znalazła się w strefie frontowej, postanowiono uzgodnić planowane działania z dowództwem wojsk sowieckich.

25 lipca - w Lubartowie odbyło się spotkanie, na którym uzgodniono wspólne działanie 27 WDP AK z 29 gwardyjskim Korpusem Piechoty w kierunku na Warszawę. Gen. Fokanow wyraził życzenie osobistego poznania dowódcy dywizji oraz dokonania przeglądu wojska. Ustalono więc, że oddziały dywizji odbędą defiladę przed dowództwem sowieckiego korpusu w Lubartowie. W godzinach popołudniowych 25 lipca, na zaproszenie gen. Fokanowa, do Skrobowa udało się całe dowództwo dywizji. Wtedy gen. Fokanow przedstawił dowództwu 27 WDP AK oświadczenie z żądaniem złożenia broni. Płk ?Twardy? sprzeciwił się temu żądaniu. W tym czasie oddziały dywizji pod dowództwem kpt. ?Hrubego? maszerowały w zwartej kolumnie w kierunku Lubartowa. Na wysokości Skrobowa kolumna została zatrzymana. Okazało się, że oddziały dywizji weszły w przygotowany zawczasu przez wojska sowieckie t.zw. ?worek?, otoczony przez piechotę, czołgi i artylerię. Dowództwo dywizji uznało wszelki opór za bezcelowy. Przy drodze w Skrobowie na niewielkim placu oddziały 27 WDP AK złożyły broń.

26 lipca - uformowano kolumnę i wyruszono w kierunku Łuszczowa. Na skraju lasów kozłowieckich dowództwo dywizji zatrzymało kolumnę i zdecydowało zwolnić żołnierzy z przysięgi, dając im wolną rękę decydowania o sobie. Przed frontem oddziałów odczytano rozkazy pożegnalne, w których dowódcy dziękowali za wykazany patriotyzm i wspólną walkę. Po odczytaniu rozkazów dowódcy pododdziałów wydali rozkaz rozejścia się. Część żołnierzy udała się w kierunku Warszawy, zatrzymując się w rejonie Otwocka i Świdra. Ale do Warszawy nie można było dotrzeć, bowiem wszystkie dojścia były już blokowane przez sowieckie wojska NKWD i polskie władze bezpieczeństwa. Tutaj też większość z nich (głównie oficerowie) została aresztowana, a następnie internowana do Związku Sowieckiego i osadzona w obozach jenieckich. 50 % oficerów i szeregowych aresztowano.

Źródła: Władysław Filar: ? Działania 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej?

Józef Turowski; ?Pożoga Walki 27 Wołyńskiej Dywizji AK?

Status	Duration
starting	0.06 ms
checking permissions	0.01 ms
Opening tables	0.03 ms
init	0.03 ms
System lock	0.01 ms
optimizing	0.01 ms
statistics	0.06 ms
executing	0.01 ms
end	0.01 ms
query end	0.01 ms
closing tables	0.01 ms
freeing items	0.02 ms
cleaning up	0.01 ms

#	Wywołujący	Plik i numer linii
16	JDatabaseDriverMysqli->execute()	JROOT/libraries/joomla/database/driver.php:1740
15	JDatabaseDriver->loadResult()	JROOT/libraries/joomla/session/storage/database.php:45
14	JSessionStorageDatabase->read()	*Identyczny z wywołaniem linii niżej.*
13	session_start()	JROOT/libraries/joomla/session/handler/native.php:260
12	JSessionHandlerNative->doSessionStart()	JROOT/libraries/joomla/session/handler/native.php:50
11	JSessionHandlerNative->start()	JROOT/libraries/joomla/session/handler/joomla.php:88
10	JSessionHandlerJoomla->start()	JROOT/libraries/src/Session/Session.php:661
9	Joomla\CMS\Session\Session->_start()	JROOT/libraries/src/Session/Session.php:621
8	Joomla\CMS\Session\Session->start()	JROOT/libraries/src/Session/Session.php:499
7	Joomla\CMS\Session\Session->get()	JROOT/libraries/src/Session/Session.php:456
6	Joomla\CMS\Session\Session->isNew()	JROOT/libraries/src/Application/CMSApplication.php:826
5	Joomla\CMS\Application\CMSApplication->loadSession()	JROOT/libraries/src/Application/CMSApplication.php:136
4	Joomla\CMS\Application\CMSApplication->__construct()	JROOT/libraries/src/Application/SiteApplication.php:66
3	Joomla\CMS\Application\SiteApplication->__construct()	JROOT/libraries/src/Application/CMSApplication.php:386
2	Joomla\CMS\Application\CMSApplication::getInstance()	JROOT/libraries/src/Factory.php:140
1	Joomla\CMS\Factory::getApplication()	JROOT/index.php:46

Status	Duration
starting	0.03 ms
checking permissions	0.00 ms
Opening tables	0.01 ms
init	0.01 ms
System lock	0.01 ms
optimizing	0.01 ms
statistics	0.02 ms
executing	0.01 ms
end	0.00 ms
query end	0.00 ms
closing tables	0.01 ms
freeing items	0.01 ms
cleaning up	0.01 ms

#	Wywołujący	Plik i numer linii
9	JDatabaseDriverMysqli->execute()	JROOT/libraries/joomla/database/driver.php:1740
8	JDatabaseDriver->loadResult()	JROOT/libraries/src/Session/MetadataManager.php:74
7	Joomla\CMS\Session\MetadataManager->createRecordIfNonExisting()	JROOT/libraries/src/Application/CMSApplication.php:154
6	Joomla\CMS\Application\CMSApplication->checkSession()	JROOT/libraries/src/Application/CMSApplication.php:828
5	Joomla\CMS\Application\CMSApplication->loadSession()	JROOT/libraries/src/Application/CMSApplication.php:136
4	Joomla\CMS\Application\CMSApplication->__construct()	JROOT/libraries/src/Application/SiteApplication.php:66
3	Joomla\CMS\Application\SiteApplication->__construct()	JROOT/libraries/src/Application/CMSApplication.php:386
2	Joomla\CMS\Application\CMSApplication::getInstance()	JROOT/libraries/src/Factory.php:140
1	Joomla\CMS\Factory::getApplication()	JROOT/index.php:46

Status	Duration
starting	0.05 ms
checking permissions	0.01 ms
Opening tables	0.01 ms
init	0.02 ms
System lock	0.00 ms
update	0.11 ms
end	0.00 ms
query end	0.02 ms
closing tables	0.01 ms
freeing items	0.01 ms
cleaning up	0.01 ms

W serwisie

Do wolonatriuszy

Szlak bojowy 27 WDP AK

Dołacz do akcji

Logowanie